Kadınların karşılaştıkları gebelikler arasında boş gebelik yer alır ve bu boş gebelik belirtileri nelerdir sorusunu beraberinde getirir. Anne olma hayallerini sekteye uğratan bu durumun gelişme sebebi, nedenleri ve tedavi aşamaları önemlidir. Böylelikle ilerleyen dönemde normal gebelik yaşanması mümkün olur.
Normal gebelikten özellikleri ile ayrılan boş gebeliğin görülme oranı oldukça yüksektir. Ancak uzman tarafından uygulanan doğru tedaviler sayesinde sonraki gebeliğin klinik (normal) gebelik olarak devam etmesi sağlanır. Ancak bu aşamada tedavi gerekliliklerini yerine getirmek şarttır.
Boş gebelikle ilgili edinilmesi gereken bilgiler ise şunlardır;
Boş Gebelik Nedir?
Sperm aracılığıyla döllenen yumurtanın ana rahmine yerleşerek gebelik kesesini oluşturması ve oluşan gebelik kesesi içerisinde embriyonun oluşmaması veya gelişmemesiyle ortaya çıkan gebeliğe boş gebelik denir. Bu durum ayrıca anembriyonik gebelik ismini alır.
Rahimde embriyonun gelişiminin durmuş olmasına rağmen B hCG hormonu üretilmeye devam edilir. Bu duruma bağlı olarak yapılan gebelik testinin pozitif çıktığı görülür. Döllenen yumurtanın rahme yerleşmesi ancak embriyo oluşumunun durması anne adayının hamilelik belirtilerini yaşamasını engellemez.
Bu nedenle yaşanan düşük sonrası hamile olacağı beklentisine giren adayların üzülmeleri kaçınılmaz olur. Ancak yapılan muayenelerde embriyodan kalp atışı alınması mümkün olmaz. Bir kadına boş gebelik tanısının koyulduğu zaman ise 1.trimester zamanı (3 ay) olur.
Boş Gebelik Belirtileri Nelerdir?
Kadınların hamileliklerinin ilk 3 ayında yaygın şekilde karşılaştıkları düşük olayı boş gebelik nedeniyle yaşanır. Belirtilerin klinik hamilelikle benzer olması yanlış tanıların koyulmasına neden olabilir. Ancak bazı belirtileri ayrım yapılmasına yardımcı olur.
Kadınlarda sıkça görülen boş gebelik belirtileri;
- Kasıkta ağrı
- Vajina kanaması
- Yorgunluk hissi
- Karın ağrısı
- Göğüste hassasiyet
- Kusma
- Regl düzensizliği
- Vücut ödemi
- B-hCG değer düşüklüğü
- Embriyonun görülmemesi
Bu belirtiler boş gebelik tanısı koyulması için yeterli olmaz. Tanının koyulabilmesi için annenin ultrasonografi çekiminin yapılarak embriyonun incelenmesi gerekir.
Boş Gebelik Belirtileri Ne Zaman Başlar?
Bir kadının boş gebelik geçirdiği ortaya çıkan belirtiler sayesinde anlaşılır. Bu nedenle gebelik haberinden sonra belirtiler dikkate alınmalı ve takibi iyi şekilde yapılmalıdır.
Boş gebelik belirtilerinin görülebileceği zaman aralığı ise gebeliğin ortalama 8-10 haftalarıdır. Bu haftalarda özellikle vajinal kanama veya vajinal lekelenme görülmeye başlar. Kanamanın dışında şiddetli karın ağrısı şikayetiyle de karşılaşılır. Bu şikayetler ortaya çıktığında mutlaka jinekoloğa başvurmak gerekir. Böylelikle zamanında gerekli tedavinin yapılması mümkün olur.
Boş gebelik belirtilerinin başlama zamanına genel olarak bakıldığında ilk 2-,25 aylık zaman içerisinde başladığını söylemek mümkündür. Ancak her kadında belirtilerin başlama zamanı ve belirti şekli aynı görülmez. Bu nedenle muayene ve teşhis aşamalarının bireysel olarak ele alınması gerekir.
Boş Gebelik Tedavisi
Kadınların yaşadıkları boş gebelik normal olmayan bir gebeliktir. Bu nedenle tedavi aşamasının mutlaka yapılması gerekir. Ancak bu aşamaya geçmeden önce anne adayının sağlık durumu incelenir ve bu incelemeler sonucunda tedavi şekline karar verilir.
Annenin doğal düşük yapıp yapamayacağına bakılır ve incelemelerde doğal düşüğe uygunluk saptanırsa düşüğün kendiliğinden gerçekleşmesi beklenir. Bu süre kişiden kişiye değiştiği için uzun bir bekleme dönemine neden olabilir.
Boş gebeliğin ikinci tedavi yöntemi ilaçla düşüktür. Bu yöntem tercih edildiğinde jinekolog tarafından hastaya düşük yapılmasını sağlayacak ilaç verilir. Bu ilaç vücuda girdikten sonra maksimum 10 içerisinde rahmin kasılması başlar. Rahmin kasılmasıyla başlayan süreç kanamayla devam eder ve düşüğün gerçekleşmesi beklenir.
Boş gebeliğin son tedavi yöntemi ise cerrahi müdahaledir. Bu müdahaleye kürtaj veya dilatasyon isimleri verilir. Cerrahi yöntemin tercih edildiği kürtaj işlemi yapılırken boş gebeliğe neden olan ve gelişimi duran embriyonun rahimden alınması sağlanır.
Embriyo rahimden alındıktan sonra gebeliğe ait tüm dokuların rahim içinden alınarak temizliğin yapılması sağlanır. Böylelikle boş gebelik etkisi tamamen yok edilerek ilerleyen süreçte normal gebeliğin gerçekleşmesinin önü açılmış olur. Cerrahi müdahaleden sonra hastanın iyileşme süresi ise 1-2 ay olarak görülür.
Doğal düşük aracılığıyla boş gebeliğin sonlandırılmasına karar verildiyse hastanın takibinin yapılması tedavinin gerekliliklerinden birisidir. Düşük gerçekleştikten 1-1,5 ay sonrasına hastaya randevu verilir. Randevu gününde hasta ultrasona alınır ve rahmi incelenir. Rahimde boş gebeliğe neden olan embriyoya ait bir kalıntı olup olmadığına bakılır. Rahmin temiz olduğu tespit edilirse tedavi aşaması sonlandırılır.
Boş Gebelik Kimlerde Görülür?
Yumurtanın döllenerek rahmi yerleşmesi ancak yerleşme sonrasında embriyo gelişiminin devam etmemesi durumu boş gebelik olarak isimlendirilir. Bu gebelik durumu birtakım nedenlere bağlı olarak ortaya çıkar. Bu nedenler arasında hormon yapısı bozuklukları, genetik bozukluklar, rahmin yapısal bozuklukları, yaş ve dış faktörlerin etkisi vardır.
Boş gebeliğin yaygın görüldüğü kadınlar ise şu özellikleri taşıyan kadınlardır;
- İleri yaşta olan kadınlarda (35 üzeri yaş)
- Genetik sorunu bulunan çiftlerde (birisi veya her ikisi)
- Geçmişte anomali rahatsızlıkları bulunan çocuk dünyaya getiren kadınlarda
- Rahim yapısında bozukluklar bulunan kadınlarda
- Hormon dengesizliği yaşayan kadınlarda
- Sigara, alkol ve uyuşturucu kullanımı yapan kadınlarda
- Herhangi bir sebebe bağlı olmaksızın kadınlarda
Bu özellikleri taşıyan her kadının boş gebelik yaşayacağını söylemek mümkün değildir. Ancak bu kişiler risk grubunda yer alırlar. Ayrıca ailesi veya kendilerinde boş gebelik geçmişi bulunuyorsa tekrar yaşama olasılıkları diğer kadınlara oranla daha fazladır.
Boş Gebelik Nasıl Teşhis Edilir?
Kadınlara boş gebelik teşhisinin yalnızca doktorlar tarafından konulması mümkündür. Teşhisin koyulması içinse klinik muayenenin yapılması şarttır. Muayenede yapılan inceleme ve tetkikler boş gebelikle karşılaşılmasına neden olur.
Boş gebeliğin teşhis aşamalarını şunlar oluşturur;
- Kan testlerinde B-hCG seviyesinin düşük görülmesi
- Mide bulantısı, baş dönmesi veya kusma gibi hamilelik şikayetlerinin olması
- Rahim için yapılan ultrason görüntülemesinde embriyonun görülmemesi
- Ultrason incelemesinde embriyonun gelişiminin durduğunun anlaşılması
- Hastanın boş gebelik ve düşük geçmişinin bulunuyor olması
- Vajinal kanama şikayetinin bulunuyor olması
- Kadının şiddetli veya hafif ölçüde karın ağrısı çekiyor olması
- Görüntüleme işleminde gebelik kesesinin incelenmesi ve boyutlarının anormal olduğunun görülmesi
Klinik muayenede yapılan tüm incelemelerde elde edilen sonuçlar bir araya getirilir. Buna bağlı olarak da hastanın normal gebelik yerine boş gebelikle karşı karşıya kaldığı tespit edilir. Tetkikler sonunda yapılan teşhis hastaya bildirilir.
Hastanın sağlık durumu göz önüne alınarak boş gebeliğin tedavi yönteminin belirlenmesi sağlanır. Bu aşamada hastanın görüşleri de alınabilir. Ancak embriyonun düşmemesi hayati risk taşıdığı için doğru yöntemin uzman tarafından belirlenmesi daha doğru olur.
Tüp Bebekte Boş Gebelik Belirtileri
Çiftlerin doğal yollarla bebek sahibi olmaları kadar tüp bebek yöntemini kullanmaları da mümkündür. Ancak yaygın düşükler arasında bulunan anembriyonik gebelik (boş gebelik) tüp bebek tedavisinde karşılaşılabilen düşükler arasında bulunur.
Gebeliğin erken düşükle sonlanması tüp bebek tedavisinin de başarısız olduğunu gösterir. Tüp bebek tedavisi gören kadınlarda boş gebelik belirtileri doğal yolları deneyen kadınlarla benzerlik gösterir.
Vajina kanaması, karın ağrısı, mide bulantısı, kusma, hormonal değişiklikler ve baş ağrısı yaygın görülen belirtiler arasındadır. Bu şikayetlerin ortaya çıkması durumunda tüp bebek tedavisi alan kişilerin doktorlarına başvurmaları gerekir. Böylelikle teşhisin yapılması ve boş gebeliğin doğru yöntemle sonlandırılması sağlanır.
