Dokuz ay süren gebeliğin ilk ayı kadınlar için önemli bir evredir. Hamileliğin ilk ortaya çıktığı bu ayda yaşanan gelişmeler ise merak unsurudur. Özellikle ilk hamileliğini yaşayacak kadınlar ilk ayda neler yaşayacaklarını ve değişimlerini öğrenme hevesi yaşarlar.
Böylelikle kadınları hamileliğin yaşandığı bu ayda hem hazırlıklı olma hem de değişikliklerle baş etme imkanı bulurlar. Temel olarak gebeliğin ilk ayı yaşanan belirtiler kadınlar tarafından fark edilmez. Bunun etkisiyle gebeliğin ilerleyen süreçte anlaşıldığı görülür.
Ancak habersiz olunan ilk ay gebeliğinde yapılan yanlış hareketler veya beslenme nedeniyle sağlık sorunlarının yaşandığı görülebilir. Bu nedenle belirtilerin üzerine çalışılarak farkında olmak gerekir.
Gebeliğin İlk Ayı Belirtileri
Vücut anlaşılamasa da hamileliğin ilk ayında belirtiler ortaya koyar. Vücut yanı sıra duygu durumu, beslenme durumu veya uyku durumu konularında da değişikliklerin yaşandığı örnekler görülür.
Yaygın şekilde görülen gebeliğin ilk ayı belirtileri şunlardan oluşur;
- Hafif kanama
- Adet gecikmesi
- Yorgun hissetme
- Baş ağrısı
- Vücutta şişkinlik
- Kasık krampı
- Yiyeceklerden tiksinme
- Kabızlık yaşama
- İdrar sıklığı
- Mide bulantısı
- Bel ağrısı
- Diş eti kanaması
- Karın ağrısı
- Uyku güçlüğü
- Göğüs şişmesi
- Burun kanaması
- Belde yağlanma
Bunlardan farklı olarak anne adayının duygu değişimi yaşadığı görülür. Birden gelen ağlama hissi, aşırı sinir ve olağan dışı tepkiler duyguların farklı olduğunun dışarıdan görülmesine yardımcı olur. Bunun dışında gebeliğin ilk ayı için açıklanan bu belirtilerin tüm hamileleri kapsamadığını söylemek gerekir.
Bazı kadınlarda bu belirtiler belirgin şekilde görülürken bazı kadınların belirtileri hissetmediği durumlar vardır. Bu nedenle genellikle hamileliğin anlaşılmasında adette gecikme yaşanmasının etkisi olur.
Gebeliğin İlk Ayı Adet Olunur Mu?
Adet konusu gebelikte tartışma yaratan en önemli konuyu oluşturur. Kadınlar tarafından hamilelikte adet olayı yaşandığı söylenir. Ancak genel olarak bakıldığında hamileliğin oluşumuyla birlikte regl olma durumu sona erer.
Regl döngüsü sona erdikten sonra doğumun gerçekleştiği 9 ay sonrasına kadar adet görülmez. Bunun nedeni ise hamileliğin gelişimiyle birlikte kadınlarda yumurtlama olayının yaşanmıyor olmasıdır.
Kadınların adet olarak ifade ettiği durum gebelik gereği bebeğin rahme yerleşmesi sırasında yaşanan kanamadır. Bu kanama normal bir adet olarak kabul edilmez ve yerleşme kanaması ismini alır. Ayrıca ikisinin ayırt edilmesinde yerleşme kanamasının yoğun olarak görülmemesi ve lekelenme şeklinde görülmesi etkili olur. Ancak bazı durumlarda şiddetli ağrıya bağlı olarak kanama oranında da artış görülür.
Gebelik süresi içerisinde nadiren de olsa adet gören kadınlar bulunur. Bu kadınlarda vücut yapısı, geçirilen rahatsızlıklar ve kullanılan ilaçlar gibi veriler adetin görülmesine neden olabilir. Bu hamileyken adet görülmez görüşünün aksini kanıtlayabilir.
Bazı durumlarda ise vajinada gerçekleşen kanamanın adet olarak düşünüldüğü görülür. Bu nedenle kanamanın yoğun ve uzun süreli yaşandığı durumlarda hekime danışmak gerekir.
Gebeliğin İlk Dönemlerinde Kanama
Kanama gebeliğin ilk ayında genellikle iki türde gerçekleşir. Bunlardan birincisi yerleşme kanamasıdır. Bu kanamanın ortaya çıkma nedeni embriyonun rahme yerleşiyor olmasıdır.
Yerleşme olayı yaşanırken embriyonun etkisiyle damarlarda yırtılma ve hasar meydana gelir. Bu durumun etkisiyle de kanama olayı yaşanır. Bu kanama genellikle kısa sürelidir ve yoğun değildir. Yerleşme kanamasının lekelenme şeklinde görüldüğü durumlar da vardır.
Gebelikte görülen ikinci kanama ise vajinal kanamadır. Bu kanamanın gerçekleşme nedeni ise genellikle düşük riskinin bulunmasıdır. Bebeğin gelişmemesi, ağır kaldırma veya sağlık sorunları nedeniyle düşük riskinin artmasıyla birlikte kanama görülmeye başlar.
Bu kanama ağrı hissiyle birlikte ortaya çıkar. Bu nedenle ağrının ve kanamanın yaşandığı durumlarda sağlık merkezlerine başvurmak gerekir. Böylelikle düşüğün engellenmesi ve tedavisi yapılabilir.
Gebeliğin İlk Ayı Kasık Ağrısı
Gebelikte ilk ay kadınların kasık ağrısı çektikleri görülür. Bu ağrı her iki kasığa yayılmış şekilde gerçekleşebileceği gibi tek kasıkta da yoğunlaşmış olarak gerçekleşebilir. Hamilelik başlangıcında geçici şekilde görülen kasık ağrısının bazı sebepler doğrultusunda geliştiğini söylemek mümkündür. Bu sebepler arasında rahim ve rahim bağı genişlemesi vardır.
İlk ayda kasık ağrısı erken belirti olarak kabul edilir. Ancak ağrının tehlikeli olduğu durumlar vardır. Çünkü bu ağrının nedeni gebelik zehirlenmesi, miyom oluşması, düşük riski, sindirim sorunu, vajina enfeksiyonu, dış gebelik ve idrar enfeksiyonu olabilir. Bu durumda kasık ağrısının tedavi edilmesi için doktor kontrolüne ihtiyaç duyulur.
Kadınların gebeliklerinin ilk ayında yaşadıkları kasık ağrısının tehlikeli olup olmadığını anlamaları mümkündür. Ağrı kısa süreli yaşanıyor ve şiddeti düşünüldüğünde hafif kararı veriliyorsa bu ağrı gebeliği belirten ağrıdır. Ancak ağrı uzun süre devam ediyor ve yüksek şiddette gerçekleşiyorsa olağan ağrı değildir. Bu durumda aksatılmadan muayenenin olunması gerekir.
Gebeliğin İlk Dönemlerinde Karın Ağrısı
Kadınlar gebeliğin ilk ayında karın ağrısı yaşar. Bu ağrının kaynağı döllenmiş olan yumurtan rahim duvarına yaptığı baskıdır. Yumurta rahim duvarına şiddetli baskı uyguladığı için kadınlar ağrı hissi alır.
Bu nedenle yumurtanın baskısı nedeniyle görülen karın ağrısına yerleşme ağrısı denilmesi mümkündür. Bu ağrının kadınlar tarafından kramp şeklinde hissedildiği durumlarda yaşanır.
İlk ayda görülen karın ağrısı ayrıca kadınlara adet ağrısı hissi verir. Bunda bazı anlarda karın ağrısının şiddetli olmasının etkisi bulunur. Ayrıca karın ağrısının ardından yaşanan kanama bu düşüncenin ortaya çıkmasında etkili olur.
Gebelikte olağan şekilde görülen karın ağrısının bölgesi ise alt karındır. Bu bölümde ağrı bulunuyorsa tehlikenin varlığından bahsedilmez. Karın ağrısının yayılması ve şiddetin artma eğilimi göstermesi ise tehlikeli olarak görülür. Bunda ilk aylarda yaşanan düşük olayında karın ağrısının görülmesi etkili olur.
Gebeliğin İlk Dönemlerinde Oruç Tutulur Mu?
Gebeliklerin Ramazan Ayı’na denk geldiği durumlar vardır. Bu durumda anne adayı oruç tutup tutamayacağını araştırırlar. İlk ayın oruç ayına dahil olduğu durumlarda anne adayının oruç tutması önerilmez.
Bunda ilk ayların riskli olması, bebeğin yeterli besin alarak gelişimini gerçekleştirmesi gerekliliği, yaşanan mide bulantıları ve kusma olayları etkilidir. Bu nedenle ilk ayda orucun tutulmayıp ileri tarihe ertelenmesi istenir.
Mide bulantısı ve diğer belirtilerin oruç tutmaya etkili olmadığını düşünen anne adaylarının ise bu ayı oruçlu olarak geçirmesi mümkündür. Özellikte kronik hastalıklar bulunmuyorsa tehlike yaşanmadan 1 ay boyunca oruç tutulduğu görülür.
Oruç tutma konusunda doktor önerilerini dikkate almak isteyen adayların oruç tutmamaları gerekir. Böylelikle bebeğin ilk aydaki gelişimi aksamadan tamamlanmış ve ileriki aylarda gelişiminde herhangi bir engel oluşmamış olur.
Gebeliğin İlk Aylarındaki Bel Ağrısı
Kasık ve karın ağrısının dışında yaşanan bel ağrısı da gebeliğin ilk dönemlerinde görülebilecek ağrılardan birisidir. Bu ağrının nedeni ise annenin hormon seviyelerinde değişim yaşıyor olmasıdır. Hamileliğin etkisiyle salgılanan progesteron hormonu kasların gevşemesine neden olur. Bu da anne adayına bel ağrısı şeklinde döner.
Gebeliğin ilk ayında görülen bel ağrısının ikinci sebebi ise rahimdeki genişlemedir. Yumurtanın baskısı nedeniyle genişleyen rahmin etkisi bele vurur. Bu da belde ağrıya neden olur. Bunun dışında hamilelik stresinin de bel ağrısı üzerinde etkisi vardır.
Gebeliğin erken döneminde yaşanan bel ağrısının geçici olduğunu söylemek zordur. Çünkü hamileliğin ilerlemesi ve yükün artması bel ağrısının devam etmesine neden olur. Özellikle hamileliğin sonlarına doğru ağrının şiddetinin daha yüksek olacağını bilmek gerekir.
Gebeliğin İlk 3 Ayı Nasıl Beslenmeli?
Gebelikte ilk ayın sağlıklı şekilde tamamlanması için beslenmeye dikkat etmek gerekir. Bunun için beslenme konusunu uzmana danışmak daha doğru olur. Uzman uyarılarının dikkate alınması ilk 3 ay ve ilerleyen aylarda beslenme kaynaklı sorunların yaşanmamasını sağlar.
Gebeliğin ilk 3 ayı boyunca beslenme şu şekilde yapılmalıdır;
- Protein açısından zengin gıdalar tüketilmelidir. (süt ürünleri, kırmızı et, bezelye, kabak çekirdeği, soya)
- Taze sebze tüketimine özen gösterilmelidir.
- Hormonsuz ve mevsime uygun meyveler tüketilmelidir.
- Hazır gıdaların tüketiminden uzak durulmalıdır.
- Tahıl yönünden zengin olan besinler tercih edilmelidir.
- Asit içeren içeceklerden uzak durulmalıdır.
- Kafein tüketiminden mümkün oldukça kaçınılmalıdır.
- Sağlıklı olan karbonhidratların tüketimine özen gösterilmelidir. (kuru baklagil, kuruyemiş, taze meyve, tahıllar)
Anne adayının mümkün olduğunca vitamin ve mineral ihtiyacını besinler üzerinden almaya çaba harcaması gerekir. Ancak beslenmenin yetersiz kaldığı durumlarda takviye desteği doktor tavsiyeleriyle alınmalıdır.
